جالب است بدانید که بیماری واژینیسموس انواع مختلفی دارد و میتواند زنان را در سنین مختلف تحت تأثیر قرار دهد که عبارتند از:
واژینیسموس اولیه یک وضعیت مادامالعمر است که همیشه با علائم درد و سوزش بهخصوص هنگام رابطه جنسی، استفاده از تامپون و انجام معاینه زنانه (مثل انجام تست پاپ اسمیر) همراه است. اغلب زنان در اولین تلاش خود برای مقاربت آن را تجربه میکنند و شریک جنسی آنها قادر نیست آلت خود را وارد واژن کند. معمولا مردان با احساسی مانند «برخورد به دیواره دهانه واژن» این وضعیت را توصیف میکنند. در مواردی علاوهبر درد و اسپاسم عضلات کف لگنی، اسپاسم عضلانی عمومی و متوقف شدن موقتی تنفس نیز در زنان مشاهده میشود. با متوقف کردن رابطه جنسی معمولا این علائم برطرف میشوند.
در واژینیسموس ثانویه زن قبلا تجربه رابطههای جنسی خوبی داشته است اما در حال حاضر بر اثر جراحی زنان، زایمان، ضربه یا یک واقعه آسیبزا، عفونت، یائسگی، مشکلات مربوط به روابط جنسی یا پرتودرمانی با اسپاسم غیر ارادی عضلات کف لگنی مواجه شده است. بنابراین ممکن است در هر مرحلهای از زندگی رخ دهد. معمولا پس از اصلاح عوامل این نوع واژینیسموس، باز هم کمی درد در هنگام رابطه جنسی احساس میشود.
در این مورد، اختلال واژینیسموس همیشه وجود دارد و هر جسمی باعث تحریک آن میشود.
این نوع واژینیسموس فقط در شرایط خاص اتفاق میافتد. حال ممکن است عامل آن هر چیزی باشد از رابطه جنسی گرفته تا معاینات زنانه یا قرار دادن تامپون. بنابراین برخلاف موارد قبلی همیشه رخ نمیدهد.
برخی از زنان پس از یائسگی دچار واژنیسموس میشوند. وقتی سطح هورمون استروژن بدن کاهش مییابد، خشکی واژن و کاهش قابلیت ارتجاعی آن رابطه را دردناک، استرسزا یا غیر ممکن میکند. این مورد نیز میتواند یکی از انواع واژنیسموس در برخی از زنان محسوب شود.
دقت کنید که نباید اصطلاح پزشکی دیسپارونیا (Dyspareunia) که مربوط به رابطه جنسی دردناک است را با واژینیسموس اشتباه بگیرید چراکه اصولا دیسپارونیا فقط در اثر کیست تخمدان، بیماری التهابی لگن و آتروفی واژن رخ میدهد.