بمب‌های نقل‌وانتقالاتی در فوتبال ایران؛ ستاره‌های خاموش وارد می‌شوند!

فوتبال ایران در آستانه فصل جدید لیگ برتر با موجی از اسامی بزرگ و خبرهای پرهیاهو وارد فاز تازه‌ای شده است. اگر نام‌هایی که این روزها صحبت از حضورشان در لیگ ایران شنیده می‌شود، رسماً به تیم‌های خواهان خود بپیوندند، باید منتظر رقابت‌هایی جذاب و پرتنش میان چند باشگاه ثروتمند و مدعی بود.

عملیات انتحاری باشگاه‌ها برای جلب رضایت هواداران

با نگاهی به فضای مجازی و خواسته‌های هواداران، مشخص است که تیم‌های بزرگ ایران افسوسمندانه چاره‌ای جز وارد شدن به میدان پرداخت‌های سنگین ندارند؛ حتی اگر ستارگان موردنظر دیگر در سطح اول یا دوم فوتبال جهان نباشند. تنها چیزی که برای این باشگاه‌ها اهمیت دارد، نام‌ها و سوابق بازیکنانی است که حضورشان می‌تواند «جذابیت رسانه‌ای» و رضایت هوادار را به همراه داشته باشد.

تا این لحظه، حضور رسمی سرژ اوریه، مدافع باتجربه‌ای با سابقه عضویت در پاری سن ژرمن، تاتنهام، ویارئال و گالاتاسرای، مهم‌ترین بمب نقل‌وانتقالاتی لیگ ایران محسوب می‌شود. او همچنین سابقه دو قهرمانی در جام ملت‌های آفریقا با تیم ملی ساحل‌عاج را در کارنامه دارد. اما با وجود کارنامه درخشان، عملکرد یک سال اخیر او و حضورش در لیگ ایران، ابهاماتی را در خصوص کارآمدی او ایجاد کرده است.

باشگاه استقلال نیز قصد دارد از قافله عقب نماند. گفته می‌شود که:

داکنز نازون، مهاجم ۳۰ ساله اهل هائیتی و عضو تیم کایسری‌اسپور ترکیه، با این باشگاه به توافق نهایی رسیده و به‌زودی وارد تهران می‌شود.

یاسر آسانی، وینگر چپ پای آلبانیایی و بازیکن گوانگژو کره‌جنوبی که در یورو ۲۰۲۴ مقابل تیم‌های بزرگی چون ایتالیا، کرواسی و اسپانیا بازی کرده، نیز یکی از گزینه‌های تقویت خط حمله استقلال است.

در کنار پرسپولیس و استقلال، تیم‌هایی چون سپاهان و تراکتور نیز به عنوان اضلاع دیگر مربع قهرمانی دست روی دست نگذاشته‌اند. البته برخی باشگاه‌ها مانند فولاد خوزستان، به دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای، عملاً از این رقابت نفس‌گیر عقب مانده‌اند.

در این شرایط، تیم‌های میانه جدول و پایین‌تر، تکلیف‌شان مشخص است. آن‌ها نه منابع مالی رقبا را دارند و نه پشتوانه هواداری، پس باید از همین حالا برای بقا و حفظ جایگاه در جدول بجنگند.

برخی شاید بگویند در تمام لیگ‌های جهان چند باشگاه پولدار بر قله رقابت می‌ایستند. اما نکته نگران‌کننده در فوتبال ایران، نبود شفافیت مالی و سیاست‌های پرریسک است. باشگاه‌هایی که بعضاً درگیر بدهی‌های انباشته هستند، با هدایت ایجنت‌ها، در حال عقد قراردادهایی هستند که بازگشت مالی مشخصی ندارند و صرفاً برای بقا در فضای رقابتی انجام می‌شوند.

ادامه این مسیر ممکن است منجر به سقوط باشگاه‌های میانه و ضعیف شود. در آینده‌ای نه‌چندان دور، حتی همین چند باشگاه بزرگ نیز ممکن است قربانی ریخت‌وپاش‌های بدون پشتوانه شوند. فوتبال حرفه‌ای نیازمند ساختار، شفافیت، و سرمایه‌گذاری هوشمندانه است، نه بمب‌های نمایشی.

پول زیاد، موفقیت تضمینی؟

تجربه سال‌های گذشته فوتبال ایران نشان داده که صرف هزینه‌های گزاف همیشه به قهرمانی منجر نمی‌شود. نمونه‌های متعددی از خریدهای پرهزینه اما ناکارآمد در تاریخ لیگ برتر وجود دارد؛ بازیکنانی که تنها به‌خاطر نام و سابقه، میلیون‌ها دلار هزینه برداشته‌اند اما در عمل، نتوانسته‌اند تأثیر چندانی در نتایج تیم داشته باشند. برخی حتی نیم‌فصل نشده ایران را ترک کرده‌اند.

در حالی‌ که چند باشگاه بزرگ مشغول امضای قراردادهای میلیاردی هستند، تیم‌هایی درگیر مشکلات مالی شدید، بی‌زمین تمرین یا حتی نداشتن امکانات پزشکی مناسب‌اند. این فاصله روزبه‌روز بیشتر می‌شود و آینده لیگ را به سمت یک رقابت نابرابر و کم‌رمق سوق می‌دهد. فوتبالی که چهار تیم در آن بجنگند و مابقی صرفاً برای بقا بجنگند، جذابیت خود را از دست خواهد داد.

یکی از مشکلات پنهان اما جدی، قدرت بی‌ضابطه ایجنت‌ها در فضای نقل‌وانتقالات فوتبال ایران است. بسیاری از این بازیکنان خارجی، نه از طریق نیاز فنی باشگاه بلکه با فشار واسطه‌ها وارد ایران می‌شوند. قراردادهای بدون نظارت، بندهای عجیب و غرامت‌های دلاری سنگین، نمونه‌هایی از تسلط نگران‌کننده دلال‌ها بر تصمیم‌های فنی و مالی باشگاه‌هاست.

برای اصلاح این روند، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ باید سیستم نظارتی دقیق‌تری بر قراردادها و شفافیت مالی باشگاه‌ها ایجاد کنند. در کنار آن، باشگاه‌ها باید به آکادمی‌های خود و کشف استعدادهای داخلی اهمیت دهند. موفقیت برخی تیم ها در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که حتی بدون ستاره‌های پرهزینه هم می‌توان رقابتی مؤثر ارائه داد.